რა არის ვებ 3.0? - კითხვის დრო: დაახლოებით 4 წუთი

ეს სტატია იძლევა ფუნდამენტურ გაგებას იმის შესახებ, თუ რა არის Web 3.0. იგი იძლევა დამწყებთათვის შესავალი ინტერნეტ ინფრასტრუქტურის ამ კონცეფციას და მის დაახლოებას ბლოკჩეინთან და კრიპტოვალუტებთან.

იფიქრეთ Web 3.0-ზე, როგორც ინტერნეტის მესამე თაობაზე: ის, რომელიც დაფუძნებულია ბლოკჩეინზე და რომელიც მსხვილი ტექნიკური კომპანიების მონაცემების მფლობელობას ინდივიდებზე გადასცემს. Web 3.0-ის იდეა მდგომარეობს იმაში, რომ ხელი შეუწყოს ინფორმაციის გაცვლას და ამავდროულად გააძლიეროს მომხმარებლების უსაფრთხოება, რითაც გაზარდოს ნდობა.

________________________________________________

ვებ 1.0-დან ვებ 2.0-მდე

ის დაიწყო Web 1.0-ით, ეპოქაში, სადაც ინტერნეტი ძირითადად საინფორმაციო მიზნებს ემსახურებოდა, როგორც ეს ტიმ ბერნერს-ლის მიერ იქნა შემუშავებული 1989 წელს. ის იმ დროს რევოლუციური იყო, რადგან მსგავსი არაფერი არსებობდა. იმ დროისთვის ინტერნეტი აწვდიდა ძირითადად სტატიკურ შინაარსს ურთიერთქმედების ან ჩართვის შესაძლებლობის გარეშე.

შემდეგ გამოჩნდა Web 2.0 2004 წელს, რომელმაც შეცვალა წინა ეპოქის ცალმხრივი კომუნიკაციის მიდგომა ორმხრივად. ანუ, მან ინტერნეტი გადაიტანა მხოლოდ წაკითხვის მდგომარეობიდან წაკითხვა-ჩაწერის ქსელში, რომელშიც მომხმარებლის ურთიერთქმედება ნორმად იქცა. ცვლილებამ წარმოშვა მრავალი ვებსაიტი, რომელიც საშუალებას აძლევდა მომხმარებლის მიერ გენერირებული შინაარსის შექმნას, გაუმჯობესდა გამოყენებადობა საბოლოო მომხმარებლებისთვის და შესაძლებელი გახადა მონაწილეობითი სოციალური ქსელი. მას შემდეგ ის ვითარდებოდა. დროთა განმავლობაში, სმარტფონი გახდა საშუალება, რომელმაც გაავრცელა ვებ-გვერდის მონაწილეობითი ბუნება მთელ მსოფლიოში.

მიუხედავად იმისა, რომ Web 3.0 აღარ არის სრულიად ახალი კონცეფცია ბევრისთვის, ინტერნეტის დიდი ნაწილი ჯერ კიდევ ვებ 2.0-ის ეპოქაშია და მსხვილი ტექნიკური კომპანიები, რომლებიც დომინირებენ ინტერნეტში, აგრძელებენ უფრო მომხმარებელთან დაკავშირებული აპლიკაციების გაშვებას. Android და iOS — როგორც მომხმარებელთა მონაცემების შეგროვების საშუალება.

________________________________________________

ვებ 3.0-ის წარმოშობა

Web3 Foundation-ის დამფუძნებლის, დოქტორ გევინ ვუდის მიერ 2014 წელს შექმნილი Web 3.0-ის იდეა, რომელიც აძლევდა ინდივიდებს მათ პერსონალურ მონაცემებსა და იდენტობაზე კონტროლის შესახებ, წარმოიშვა იმ შეხედულებიდან, რომ არსებული ინტერნეტ ინფრასტრუქტურა (მაგ. Web 2.0) აძლიერებს გარკვეულ ტექნიკურ ერთეულებს დიზაინით. მომხმარებლის კონფიდენციალურობისა და ავთენტურობის მოთხოვნილებების დარღვევისთვის. იმავდროულად, ის აძლევს ამ სუბიექტებს შესაძლებლობას მოიპოვონ მომხმარებლების მონაცემები სარეკლამო და სხვა მომგებიანი მიზნებისთვის.

მიუხედავად იმისა, რომ Web 2.0 მომხმარებლებს საშუალებას აძლევს შექმნან და ურთიერთქმედონ კონტენტი დიდ პლატფორმებზე, როგორიცაა YouTube, ის ასევე გადაიქცევა როგორც ინტერნეტის ეპოქა, როდესაც დიდი ტექნოლოგიების მონოპოლიები გამოიყენებდნენ, ფლობდნენ და ახდენდნენ მომხმარებელთა მონაცემების მონეტიზაციას.

ვებ 3.0 ცდილობს ინტერნეტის დემოკრატიზაციას, გვერდის ავლით დიდ ტექნოლოგიურ კომპანიებს, ხოლო დეცენტრალიზებულია უფლებამოსილების ერთი წერტილის გარეშე. ვებ 3.0 საშუალებას აძლევს არა მხოლოდ დიდ კომპანიებსა და ინდივიდებს შექმნან და მოიხმარონ შინაარსი, არამედ კომპიუტერებიც.

როგორც მომხმარებლის საკუთრებაშია, Web 3.0 პირველად იძლევა ციფრული საკუთრების უფლებებს თავისი დეცენტრალიზებული პროტოკოლებით, რომლებიც იძლევა ღია წვდომას განაწილებულ მონაცემებზე. იგი შემოაქვს მონეტიზაციის ახალ პარადიგმებს, რომლებიც ჩართულია პროგრამულ უზრუნველყოფაში, რათა დააკავშიროს მოხმარება ინვესტიციებთან და გამოიწვიოს მომხმარებლის ქცევის შეცვლა ეკონომიკაში, რომელიც სულ უფრო ციფრული ხდება.

Web 3.0-ის გახსნილობა ასევე ცდილობს დააკავშიროს მომხმარებლის ონლაინ იდენტურობა მათ რეპუტაციასთან და თავიდან აიცილოს ცენტრალიზებული გადაწყვეტილებები, რომლებიც კარნახობენ ინფორმაციის, შინაარსისა და კომუნიკაციის მოდერირებას. შედეგად, კონცეფციის თავისუფლებამ Web 3.0 მოაქვს კრიპტო და ბლოკჩეინის ცენტრს, რომლის უფლებები და უპირატესობები გარდაიქმნება ღირებულების ციფრულ ერთეულში (ტოკენი) პროცესში, რომელიც ცნობილია როგორც ტოკენიზაცია.

ბოლო რამდენიმე წლის განმავლობაში ბევრმა პროექტმა აიტაცა ტოკენიზაციის იდეა, რომელიც გულისხმობს რეალური ფიზიკური ან ტრადიციული აქტივების ციფრულ ფორმატში წარმოდგენას განაწილებულ წიგნებში, როგორიცაა ბლოკჩეინი. ამან განაპირობა ახალი ფინანსური პროდუქტების შექმნა და როგორც ფიზიკურ პირებს, ასევე ორგანიზაციებს მიეცათ შესაძლებლობა გაეწიათ თავიანთი საინვესტიციო პორტფელის დივერსიფიკაცია მათი გეოგრაფიული მდებარეობის მიუხედავად.

შედეგად, უფრო მეტი პარტნიორობა Web 2.0 და Web 3.0 კომპანიებს შორის ახლა ჩანს. ასეთი პარტნიორობა - როგორიცაა ბოლოდროინდელი PayPal (Web 2.0 გადახდის კომპანიები) და Metamask - ემსახურება როგორც მილსადენი, რათა უფრო მეტი ხელმისაწვდომობა მიენიჭოს ძირითადი მომხმარებლებისთვის კრიპტო სივრცეში შეღწევას. ეს იწვევს ინდუსტრიის დაკავშირებული ქვეჯგუფების გაფართოებას, მათ შორის დეცენტრალიზებული ფინანსური (DeFi) ბაზარი, NFT ბაზრები და თამაშები. ამან ასევე გააძლიერა კონკურენცია დაკავშირებულ პროექტებს შორის.

________________________________________________

The Rising Web 3.0 ეკოსისტემა

ვინაიდან ვებ 2.0 და ვებ 3.0 კვლავაც გადაფარავს ერთმანეთს, მოსალოდნელია ბევრი ცვლილება მთლიან ტექნიკურ სივრცეში. როგორც ჩვენ ვიცით ინტერნეტის მესამე გამეორება, Web 3.0 ეკოსისტემის ბლოკჩეინზე დაფუძნებული ზრდა დასახულია ინოვაციურ ეკონომიკურ მოდელებზე კრიპტო აქტივების გამოყენებით.

Web 3.0 გვპირდება ახალ ინტერნეტ გამოცდილების მიწოდებას, მთელ თავისუფლებასთან და ინოვაციებთან ერთად, რაც მოაქვს კრიპტო ინდუსტრიას. ეს დეცენტრალიზებული ინტერნეტი შეეცდება გადააბრუნოს მონაცემთა და აპლიკაციების კონტროლი ცენტრალიზებული ერთეულებიდან თემებზე და ინდივიდებზე.

თუმცა, მიუხედავად იმისა, რომ ვებ 3.0 არ იარსებებს ბლოკჩეინისა და კრიპტო სისტემის გარეშე, ის არ არის განსაზღვრული მათ მიერ.